جزئیات دستمزد کارگران در سال 99 - مجله افتخار

وی در مصاحبه با ایلنا در ارتباط با میزان دقیق دریافتی کارگران در سال 99 می گوید: پایه حقوق به یک میلیون و 835 هزار تومان رسیده است؛ به تبع آن، حق اولاد که تا دو فرزند به کارگر تعلق می گیرد، 183 هزار تومان شده است. بن خواربار از 190 هزار تومان به 400 هزار تومان رسیده است و نرخ پایه سنوات از 70 هزار تومان به 175 هزار تومان رسیده است، اما این مزایا به همه کارگران تعلق نمی گیرد و شمولیتِ عام ندارد.

میزان افزایش حق مسکن نامعین است

او قبل از توضیح بیشتر در مورد شرایط تعلق این سه مزایای مزدی (حق اولاد، بن و پایه سنوات)، به حق مسکن و میزان افزایش آن در سال جاری اشاره می کند: در مورد حق مسکن، هنوز هیچ مصوبه ای وجود ندارد؛ حرف های زیادی زده می گردد؛ حق مسکن 200 هزار تومانی، 300 هزار تومانی یا حتی 400 هزار تومانی، اما واقعیت این است که هنوز جلسه شورایعالی کار برای معین میزان افزایش حق مسکن برگزار نشده و کارگران همچنان حق مسکن سال گذشته را دریافت خواهند کرد؛ در بخشنامه مزد 99 نیز آمده که حق مسکن بعد از برگزاری جلسه و توافق طرفین افزایش می یابد. این را هم باید در نظر بگیریم که افزایش حق مسکن کارگران برخلاف سایر مولفه های مزدی با تصویب در شورایعالی کار، قابلیت اجرا ندارد و باید برای تصویب و ابلاغ نهایی به هیات وزیران فرستاده گردد که فرایند تصویب در هیات وزیران نیز معمولاً چندین ماه به طول می انجامد.

او ادامه می دهد: بنابراین تا زمانی که جلسه شورایعالی کار برای معین حق مسکن برگزار نگردد و مصوبه آن به هیات دولت فرستاده نگردد و مضاف بر آن، این مصوبه در هیات دولت تصویب نگردد، افزایش حق مسکن کارگران منتفی است.

باقی مزایای مزدی شمولیت عام ندارند

توفیقی در ادامه به سایر مولفه های مزدی و شمولیت نداشتن آن ها بازمی گردد: نرخ پایه سنوات شامل همه کارگران نمی گردد چراکه براساس آمار های رسمی وزارت کار، بیش از یک چهارمِ کارگران شاغل کشور، سابقه شناور دارند یعنی فاقدِ استمرار و تداوم شغلی در یک کارگاه خاص هستند و یک سال در یک کارگاه و سال بعد، در کارگاهی دیگر کار می کنند؛ بنابراین پایه سنوات به آن ها تعلق نمی گیرد؛ یک کارگر بعد از رفتن به یک کارگاه جدید، حتی اگر قبلش 29 سال سابقه در کارگاه های دیگر داشته باشد، مبلغ پایه سنوات قبل از اینکه یک سال تمام در کارگاه جدید کار کند، به او تعلق نمی گیرد.

وی ادامه می دهد: در عین حال، بحث کارگاه های کوچک و اشتغال در آن ها نیز مساله است؛ کارفرمایان کارگاه های کوچک معمولاً از پرداخت پایه سنوات و بن کارگری فرار می کنند و فقط پایه حقوق را به کارگران می پردازند؛ دولت مدعی ست که این کارفرمایان، کار خلاف انجام می دهند و باید همه مزایای قانونی را به کارگران خود بدهند؛ روی همین حساب دولتی ها می گویند اگر کارگری بن و حق سنوات را نمی گیرد، بیاید اداره کار شکایت کند؛ پاسخ من به دولتی ها این است: منِ کارگری که قرارداد یک ماهه یا سه ماهه یا سفید امضا دارم یا در بهترین حالت قرارداد کار یک ساله دارم، اما کارفرما نسخه ای از آن را برای اداره کار نفرستاده، چطور جرئت شکایت داشته باشم؛ شکایتِ منِ کارگر به اداره کار مساوی است با تعدیل و بیکاری، اگر شکایت کنم، خیلی راحت بیکار می شوم؛ پس دولتی ها به جای ادعا هایی که در واقعیت، قابلیت اجرا ندارد، بایستی با افزایش عادلانه پایه حقوق که نصیب همه کارگران می گردد، موافقت می کردند و کارگران را سردرگم و مستاصل نمی کردند.

توفیقی در ادامه به عدم شمول حق اولاد نیز می پردازد: حق اولاد به کارگری تعلق می گیرد که صاحب فرزند باشد و حداقل 720 روز در کارگاه سابقه بیمه پردازی داشته باشد؛ پس این مولفه مزدی نیز به همه کارگران، حتی کارگران صاحب فرزند، تعلق نمی گیرد و شمولیت عام ندارد.

چرا افزایشِ پایه حقوق واجب است؟!

او تاکید می کند: به خاطر این محدودیت ها و شرایطِ غیرقابلِ شمول است که ما کنندگان کارگری تاکید داریم افزایش بن و پایه سنوات خوب است، اما افزایش پایه حقوق واجب است چراکه کارفرما به هیچ وجه نمی تواند از پرداخت آن فرار کند. معمولاً هر کارگاهی که کارگر برای اشتغال می رود، کارفرما می گوید فقط حقوق وزارت کار را می دهم که گاهاً منظورشان فقط همان یک میلیون و 835 هزار تومان است!

به گفته توفیقی، عدالت مزدی و رساندن مزد کارگران به پایه کارمندان دولت باید در همان افزایشِ پایه حقوق اجرایی می شد که متاسفانه نشد.

او به موضوع مهم دیگری اشاره می کند: هیچ تضمینی وجود ندارد که در سال های بعد در جلسات شورایعالی کار، حاضران در موردِ افزایش پایه سنوات و بن کارگری صحبت کنند؛ درصد افزایش معمولاً روی همان پایه حقوق اعمال می گردد و به همین دلیل است که افزایش عادلانه و مکفیِ پایه حقوق اهمیت دارد.

سایر سطوح مزدی چقدر دریافتی دارند؟

کننده کارگران در مذاکرات مزدی در ادامه به بحث دستمزد سایر سطوح مزدی می پردازند: برای سایر سطوح 15 درصد افزایش به اضافه ماهی 90 هزار تومان در نظر گرفته شده است. باقی مزایای مزدی مانند بن و حق اولاد نیز شامل سایر سطوح می گردد؛ در عین حال، سایر سطوح مزدی معمولاً مشمول طبقه بندی مشاغل هستند؛ طبقه بندی مشاغل براساس بخشنامه مزد، از پایه 175 هزار تومان پایه سنوات شروع می گردد و هر پایه تا گروه 12، 20 هزار تومان افزایش می یابد؛ از گروه 12 به بالا، هر گروه 50 هزار تومان نسبت به گروه قبل افزایش دریافتی دارد. کارگرانِ مشمولِ سایر سطوح مزدی اگر شامل طرح طبقه بندی مشاغل نباشند، همان حق سنوات 175 هزار تومانی را به اضافه باقی مزایا می گیرند.

توفیقی در انتها بازهم تاکید می کند: قاعده عدالت ایجاب می کرد که در افزایش دستمزد کارگران، به گونه ای عمل گردد که هر کارگرِ شاغل، فارغ از سابقه و داشتن اولاد و طبقه بندی مشاغل، کف حقوق کارمندان دولت را دریافت کند؛ کارمندان دولت بدون توجه به سابقه و تاهل و فرزند داشتن، حداقل 2 میلیون و 800 هزار تومان می گیرند و برای رساندن کف حقوق کارگران به این مبلغ، باید پایه حقوق کارگری به اندازه لازم افزایش می یافت.