دلایل زردی پوست؛ از کم خونی تا نارسایی قلبی - مجله افتخار

زردی پوست از چه زمانی آغاز شده؟ آیا با خارش همراه است؟ آیا رنگ مدفوع و ادرار تغییر نموده است؟ (در بیماری هپاتیت رنگ مدفوع زرد و رنگ ادرار تیره می گردد) خستگی و تب و لرز وجود دارد؟ فرد به بیماری گوارشی، ریوی و قلبی مبتلاست؟ آیا در تاریخچه بیمار سابقه ابتلا به بیماری های بدخیم، کبد، کیسه صفرا، هپاتیت و سنگ های صفراوی، سابقه مصرف دارو و الکل و کاهش وزن زیاد طی ماه های اخیر وجود دارد؟ و سوال هایی از این قبیل. با گرفتن چنین توضیح حالی از بیمار این نتیجه حاصل می گردد که زردی پوست علل مختلفی دارد. معمولا مردم تصور می نمایند هرکسی که پوست زردی دارد، به هپاتیت مبتلاست، در حالی که این طور نیست و علت زردی باید پیدا گردد. در این مطلب به چند علت شایع زردی پوست اشاره نموده ایم. با ما همراه شوید.

1. التهاب کیسه صفرا و مجاری صفراوی

التهاب مجاری صفراوی باعث زردی و درد ناحیه شکم، تب و خارش می گردد. التهاب کیسه صفرا یا کولیت هم موجب زردی غیر انسدادی در پوست می گردد. البته سنگ های کیسه صفرا که باعث انسداد مجرای صفرا شوند هم علاوه بر درد ممکن است باعث زردی پوست شوند.

2. زردی پوست در بچه ها

بچه ها در بدو تولد ممکن است دچار زردی پوست باشند که ناشی از بالا بودن بیلی روبین خون است و با مراقبت های ویژه رفع می گردد. بچه ها عظیم تر هم ممکن است زردی پوست داشته باشند. در این موارد معمولا اگر مشکل خاصی وجود نداشته باشد به تدریج و با افزایش سن کودک زردی رفع خواهدشد.

3. سیروز کبدی

سیروز کبدی باعث زردی خفیف تا میانه می گردد. خارش پوست، عظیمی شکم در اثر آب آوردن، ضعف و خستگی، تورم پاها، تهوع و استفراغ و در مراحل شدید کاهش سطح هوشیاری از علائم این بیماری هستند. سیروز کبدی باید کنترل گردد، در غیر این صورت احتمال فوت بیمار وجود دارد. بسیاری از این بیماران از خارش پوست شکایت دارند که با تجویز لوسیون های مخصوص و کرم های ضدخارش می توان خارش پوست را کاهش داد.

4. سرطان های گوارشی

شاید مهم ترین علت زردی پوست سرطان کبد و سرطان کیسه صفرا باشد که البته این بیماری ها صرفا یک علامت ندارند و علامت های زیاد دیگری هم مشاهده می گردد. دردهای شکمی، تب و لرز، کاهش وزن، خارش، بی اشتهایی، دفع مدفوع چرب، ضایعات پوست و... از علائم توأم با زردی هستند.

5. مصرف برخی از داروها و غذاها

اما یکی از مهم ترین علل زردی پوست مصرف برخی داروهاست. برخی از داروها مانند قرص های ضدبارداری، استامینوفن، داروهای استروییدی و... باعث زردی پوست می شوند. به همین علت وقتی بیماری با زردی پوست مراجعه می نماید، یکی از سوال های رایج اطلاع از نوع دارویی است که بیمار مصرف می نماید. نوع تغذیه هم می تواند در رنگ پوست نقش داشته باشد. مصرف زیاد غذاهای حاوی کاروتن که در سبزیجاتی مثل هویج دیده می گردد موجب زردی پوست خواهدشد. البته این رنگدانه در پوست وجود دارد و تجمع آن هم در پوست ژنتیکی است ولی در برخی از افراد ممکن است زیاد باشد یا با مصرف غذاهای حاوی کاروتن بیشتر گردد.

بتاکاروتن در هویج، گوجه فرنگی، نخود سبز، کلم و... وجود دارد و اتفاقا باعث خوشرنگ شدن پوست می گردد، ولی زیاده روی در آن اصلا توصیه نمی گردد. توجه کنید این مواد خوراکی در افرادی که پوست زرد ژنتیکی دارند نباید حذف گردد، بلکه فقط باید تعادل را حفظ کرد. کم آبی پوست را هم باید مدنظر داشت. البته کم آبی باعث زردی نمی گردد، ولی درخشش پوست را کاهش می دهد و موجب تیرگی، خشکی و بد رنگی آن می گردد و در افرادی که زردی ژنتیکی دارند نمود بیشتری پیدا خواهدکرد.

6. عمل جراحی

برخی از افراد هم بعد از عمل جراحی دچار زردی پوست می شوند. در جراحی هایی که روی کبد انجام می گردد بیشتر شاهد زردی پوست هستیم.

7. ضربه به پوست

مورد بعدی خونمردگی بعد از ضربه است که در این مواقع با تغییرات رنگ روبرو هستیم. قسمت آسیب دیده بدن ممکن است قرمز رنگ، کبود مایل به آبی تیره و زرد گردد. این نوع از زردی به تدریج بهبود خواهدیافت.

8. زردی ژنتیکی و نژادی

گاهی زردی پوست زمینه ژنتیکی دارد. مثلا فردی که از بدو تولد پوست زردی داشته یا پوست تیره که به زردی می زند. در این افراد پوست بدن و ملتحمه چشم و حتی زیر زبان به زردی می زند. با آزمایش های کلی و تشخیصی برای این افراد هیچ علامت و نشانه بیماری ای دیده نمی گردد. برای تغییر رنگ پوست این افراد نمی توان کار خاصی انجام داد. در صورتی که بیمار خانم باشد می توان توصیه کرد از کرم های آرایشی برای روشن کردن و تغییر رنگ پوست استفاده کند. برخی از بیماری های ژنتیکی مانند ژیلبرت که بی خطر هستند هم می توانند باعث زردی شوند. این افراد هنگام گرسنگی و تشنگی دچار زردی پوست می شوند که معمولا گذراست. بعلاوه در برخی از نژادها مانند نژاد کشورهای شرق دور، رنگ پوست افراد عمدتا زرد است. این مورد هم ژنتیکی است و قابل تغییر نیست.

9. کم خونی

بیماران دچار کم خونی هم ممکن است پوست رنگ پریده و مایل به زرد داشته باشند، به خصوص در کم خونی های داسی شکل این حالت شدیدتر دیده می گردد. افراد دچار کم خونی علائمی مانند خستگی، ضعف، تعریق، تپش قلب و... دارند. در این مواقع باید برای از بین بردن زردی پوست کم خونی جبران و بیماری کنترل گردد.

10. نارسایی قلبی

در بیماری نارسایی قلبی بیماران اغلب دچار سیانوز (نوعی تنگی نفس) هستند، ولی در این مواقع ممکن است رنگ پوست زرد هم به نظر برسد.

حرف آخر

اگر با زردی پوست و ملتحمه چشم روبرو شدید، حتما برای یافتن علت به پزشک مراجعه کنید. زردی ممکن است علت خاصی نداشته یا نشانه یک بیماری جدی باشد. آزمایش های تخصصی زیادی از جمله تست های کبدی، سنجش سطح آنزیم های بدن، سونوگرافی و... وجود دارد که می توان علت را خیلی زود پیدا کرد. وقتی بیماری وجود دارد، برای از بین بردن زردی حتما باید بیماری درمان یا کنترل گردد، ولی در زردی های ژنتیکی نمی توان کار زیادی برای فرد انجام داد.

منبع:برترینها