لغو مجوز ساخت کافی شاپ در حریم کاروانسرای مشیرالملک - مجله افتخار

ایسنا: طی چند روز گذشته و با رسانه ای شدن فعالیت عمرانی بخش خصوصی در زمینی در مجاورت کاروانسرای مشیرالملک (دژ برازجان) صحبت های ضد و نقیض بسیاری درباره مجوز ساخت این کافی شاپ مطرح شد.

در بدو اعتراضات به ساخت این بنا، روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی در بیانیه ای اعلام نموده بود: ضوابط عرصه و حریم مصوب کاروانسرای مشیرالملک (دژ برازجان) فاصله 4 و نیم متری در نظر گرفته شده است اما پس از پیگیری های مردم برازجان و مدیریت اداره میراث فرهنگی و گردشگری دشتستان ابعاد دیگری از این ماجرا روشن شد.

حمید سعادت، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دشتستان ضمن اعلام اینکه زمین محل احداث کافی شاپ مورد نظر ملک شخصی نبوده و جز اموال بیت المال است، گفت: طبق مجوز صادر شده می بایست از مصالح سبک و قابل جمع آوری همچون کانکس های فلزی استفاده می شد که در این مورد هم تخلف اجرا شده شده است.

این در حالی است که طبق مستندات موجود از مدت قرارداد اجاره زمین تنها یک ماه باقی مانده و دلیل هزینه کرد مستأجر در این فاصله کم تعیین نیست.

سعادت با بیان اینکه هیچ نشانه ای از طی شدن تشریفات قانونی مزایده در دست ما نیست اضافه کرد: به دلیل اینکه مستأجر برخلاف قرارداد اجاره در حال ایجاد تغییرات در مورد اجاره بود و همچنین این تغییرات و ساخت و ساز برخلاف مجوز و قوانین سازمان میراث فرهنگی، می توانست خطراتی را متوجه سازه بنای تاریخی دژ برازجان نماید مجوز این کافی شاپ لغو شد.

کاروانسرای مشیرالملک برازجان که مردم بومی آن را به نام دژ برازجان می شناسند از بناهای به جا مانده از عصر قاجار است که در مراحل مختلف تاریخی استفاده های متفاوتی از آن اجرا شده است.

این بنا در زمان ناصرالدین شاه قاجار و به دستور میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک، طی 7 سال با هزینه ای معادل 40 هزار تومان ساخته شد. معمار این بنا حاج محمد رحیم شیرازی، این کاروانسرا و یا به قول برازجانی ها دژ را به طرز ماهرانه ای به سبک معماری زندیه ساخته است.

دژ برازجان نیز مانند همه کاروانسراها دارای 4 برج مرتفع است؛ مساحت کل بنا 7000 متر مربع و زیربنای آن حدود 4200 متر مربع است. کاروانسرای مشیرالملک برازجان مجموعاً 68 باب اتاق و حجره دارد که به دلیل تغییر کاربری آن در دوره های بعدی، تعداد اتاق ها کم یا زیاد شده اند.

جالب تر آنکه این مکان تنها کاروانسرایی برای استراحت مسافران در راه تجارتی شیراز به بوشهر نبوده بلکه از زمانی که قشون نظامی از سال 1293 شمسی به برازجان وارد شد، این کاروانسرا محل مناسبی برای استقرار نظامیان شناخته شده و در سال 1335 طی تغییرات و تعمیراتی، در اختیار شهربانی نهاده شد و به زندان تبدیل شد که به همین دلیل به دژ برازجان معروف شده است.

پس از تبدیل کاروانسرا به زندان، یک در آهنی نصب شد و در طبقه بالا برجک ها، دیوارهای اضافی و پنجره های آهنی نصب شده و محوطه کاروانسرا به چهار قسمت تبدیل شد.

حمید سعادت، رئیس میراث فرهنگی شهرستان دشتستان درباره پیشینه و ارزش فرهنگی دژ برازجان گفت: کاروانسرای مشیرالملک جزو آثار تاریخی ارزشمند استان بوشهر و جنوب کشور است که در شهر برازجان واقع شده است و تنها کاروانسرای تمام سنگی ایران است.

وی ادامه داد: راهنمای گردشگری در این کاروانسرا مستقر است که اطلاعات کاملی در مورد تاریخچه و پیشینه این اثر باستانی در اختیار علاقمندان و بازدیدکنندگان از این بنا قرار می دهد و بازدید از این بنا و موزه آثار باستانی مستقر در کاروانسرا آزاد است.

کاروانسرای مشیرالملک در سال 1377 و با پیگیری های مکرر مدیریت میراث فرهنگی بوشهر به دلیل اهمیت و ارزش آن، تخلیه و بازسازی های لازم در جهت کاربری فرهنگی و هنری این اثر تاریخی صورت گرفت. این بنای تاریخی در سال 1362 به شماره 1638 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.